Οθωμανικός Πύργος Αληδάκη στο Εμπρόσνερο
Ο πύργος του Αληδάκη βρίσκεται στο υψηλότερο σημείο του χωριού Εμπρόσνερος, σε θέση που επιτρέπει την εποπτεία μεγάλου μέρους της βόρειας ακτής και τις πεδινής ενδοχώρας, ως τα Λευκά Όρη. Το σύμπλεγμα εντάσσεται στην κατηγορία της οχυρής κατοικίας. Το κυρίως κτήριο έχει την μορφή πύργου. Πρόκειται για διώροφο οικοδόμημα ορθογώνιας κάτοψης. Στην βορειοδυτική γωνία του κτηρίου υπήρχε φυλάκιο (κλουβί), από το οποίο σώζονται οι κιλλίβαντες. Στην δυτική όψη υπήρχε η ζεματίστρα, κατασκευή άμυνας για την απόκρουση εισβολέων. Χρονολογείται στα μέσα του 18ου αι.
Η ονομασία του κτηρίου οφείλεται στον γενίτσαρο Ιμπραήμ Αληδάκη, ο οποίος καταλήστευε τους κατοίκους της περιοχής. Χωρικοί από την περιοχή των Σφακίων πολιόρκησαν τον πύργο και σκότωσαν τον Αληδάκη. Ο Αληδάκης ήταν τουρκοκρητικός, δηλαδή εξισλαμισμένος κρητικός.
Ο Ιμπραήμ Αληδάκης συγκαταλέγεται ανάμεσα στους γενίτσαρους που πέρασαν στην σφαίρα του θρύλου για την αγριότητά τους κατά την περίοδο. Για τα γεγονότα συντέθηκε τραγούδι σε δεκαπεντασύλλαβο στίχο. Ο δημιουργός του ποιήματος δεν είναι γνωστός. Πρώτη καταγραφή πραγματοποιήθηκε από τον Γιώργη Πάτερο και πρώτη έκδοση από τον Εμμανουήλ Βαρδίδη στο έργο του «Κρητικαί Ρίμαι» το 1888. Το ποίημα έχει έκταση 527 στίχους και αποτελεί καταγραφή των γεγονότων από την πλευρά των ορθοδόξων κρητικών.
«Σαν θέλετε νά μάθετε ακούσετε λιγάκι,
πως τόν εσυγυρίσασι τόν δόλιον Αληδάκη,
ίντα λογιώς οι γαργεροί ‘ς τό Πύργο τόν εκλείσα,
τήν αφορμήν ιντα ήτονε, ‘πού τόν εκαταλύσα».
Τα γεγονότα που έλαβαν χώρα κατά την περίοδο συνδέονται με την επανάσταση του Δασκαλογιάννη (1770) κατά την περίοδο των «Ορλοφικών». Στον πύργο του Αληδάκη στον Εμπρόσνερο φυλακίστηκε και ανακρίθηκε ο Δασκαλογιάννης, πριν την θανάτωση του στο Ηράκλειο.
- Πύργος Αληδάκη, Εμπρόσνερος. Άποψη από την αυλή του συγκροτήματος. (πηγή: Σωτήρης Ζαπαντιώτης).
- Πύργος Αληδάκη, Εμπρόσνερος. Άποψη το εξωτερικό του συγκροτήματος. (πηγή: Σωτήρης Ζαπαντιώτης).
Ο Οθωμανικός Πύργος Αληδάκη στο Εμπρόσνερο στη Διαδρομή της Διαχρονίας
Ο Οθωμανικός Πύργος Αληδάκη στο Εμπρόσνερο στη Διαδρομή της Ζωής και του Θανάτου
Στον πύργο του Αληδάκη στον Εμπρόσνερο φυλακίστηκε και ανακρίθηκε ο Δασκαλογιάννης, πριν την θανάτωση του στο Ηράκλειο. Χωρικοί από τα Σφακιά πολιόρκησαν τον πύργο και θανάτωσαν τον Αληδάκη. Τα γεγονότα που σχετίστηκαν με τον μουσουλμάνο κρητικό γενίτσαρο καταγράφηκαν σε ποίημα της λαϊκής παράδοσης.
Εμπρόσνερος
Ο Εμπρόσνερος βρίσκεται 38 χλμ. νοτιοανατολικά των Χανίων στους πρόποδες των Λευκών Ορέων και σε υψόμετρο 260 μ.




